Başkanlığımızca yürütülen ezan ve sala hizmetleri başta olmak üzere cami odaklı din hizmetlerinde karşılaşılan sorunları ve çözüm önerilerini görüşmek ve din hizmetlerinde verimliliği artırmak amacıyla 8 Şubat 2017 tarihinde Ankara Rıfat Börekçi Eğitim Merkezi'nde Diyanet İşleri Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Yavuz Ünal'ın katılımıyla "Ezan ve Cami Odaklı Din Hizmetleri Çalıştayı" gerçekleştirildi.
Diyanet İşleri Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Yavuz Ünal, yaptığı açılış konuşmasında; "Bu çalıştayı bir öz değerlendirme olarak görmemiz gerekmektedir. Herhangi bir soruna indirgenmek suretiyle konuşulabilecek bir konudan ziyade ses düzeyi, okuma biçimi, estetik, mimari vb. konular birlikte ele alınmalıdır. Diyanet'e gelen şikâyetlerin kahir ekseriyeti ezanın okunuş biçiminin rahatsız etmesi, yanlış mikrofon kullanımı gibi konulardadır. Gelişen teknoloji ile ezan sesinin daha uzak mekânlara ulaştırılması mümkün hale gelirken bazı sorunlar da ortaya çıkmıştır. Ezanın; dinin alemi, İslam coğrafyasının şehadeti olma gibi önemli bir misyonu bulunmaktadır. Medeniyetimizde ezana, vaktin girdiğini bildiren bir çağrı olmasının ötesinde çok özel bir anlam yüklenmiştir. Bizim medeniyetimizde şehirler merkezi bir cami etrafında kurulmuştur. Bu nedenle cami, ezan ve minare herkesin bir şekilde ilişkilendiği bir meseledir. Güzel olan İslam'ın, sunumunun da güzel bir şekilde gerçekleştirilmesi adına yapmamız gerekenleri ve nasıl yapacağımızı konuşmak için bir araya geldik." sözleriyle konunun önemini dile getirdi.
Din Hizmetleri Genel Müdürü Doç. Dr. Yaşar Yiğit, çalıştayın hayırlara vesile olmasını dileyerek başladığı konuşmasında "Ezanı Diyanet İşleri Başkanlığı'nın kamuya yansıyan en büyük çağrısı olarak nitelendirebiliriz. Geçmiş dönemlerde merkezi ezan sistemi hâkim idi. 2012 yılından itibaren Başkanlığımız merkezi ezan sisteminin bir takım açmazları nedeniyle tedricen kaldırılması noktasında bir adım atmıştır. Ancak bu sistem tamamen kaldırıldığında da bir takım şikâyetler söz konusu olmaktadır. Bu şikâyetleri asgariye indirmek için 21-22 Ocak tarihlerinde İstanbul'da bir Ezan Çalıştayı gerçekleştirilmiştir. Bugün de aynı konuya çözüm olması adına ikinci çalıştayımız gerçekleştirilecektir. Bundan sonraki süreçte farklı illerimizde benzeri çalıştaylar düzenleyerek ülke genelinde din görevlilerimizin daha güzel ezanlar okumasına yönelik çalışmalarımızı sürdüreceğiz. Ses ve cihazlardan kaynaklanan sorunların çözümüne yönelik çalışmalar yapacağız " diyerek konuya ilişkin düşüncelerini ifade etti.
Açılış konuşmalarının ardından sunumlara geçildi.
1. Oturumda Diyanet İşleri Başkanlığı Musiki Korosu Şefi Ali Osman Alaca tarafından "Ezanda Ses-Nefes Eğitimi ve İcra Edilecek Makamlar" başlıklı sunum,
2. Oturumda Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Öğretim Görevlisi Dr. Fatih Koca tarafından "Ezanda Ses Kullanımı ve Mikrofon Kullanım Teknikleri" başlıklı sunum,
3. Oturumda Ankara İl Müftü Yardımcısı Mustafa Tekin tarafından "Ezan ve Sala Hizmetlerinde Karşılaşılan Sorunlar ve Çözüm Önerileri" başlıklı sunum,
4. Oturumda ise Bolu Gerede İlçe Müftüsü Abdurrahman Şenoğlu tarafından "Cami Odaklı Din Hizmetlerinde Karşılaşılan Sorunlar ve Çözüm Önerileri" başlıklı sunumlar gerçekleştirildi.
Çalıştayda müzakereler neticesinde katılımcılar tarafından serdedilen teklif ve öneriler ile alınan kararlar şu şekilde oldu:
- Din görevlilerince uygulanabilecek standart ezan formları ile ilgili örnek okuyuşların yer aldığı materyal/video çalışması yapılmalıdır.
- Din görevlilerinin istifadesine yönelik ezan portalı oluşturulmalıdır.
- Çoklu merkezi ezan sistemine geçilmesi için mahalle düzeyinde lokal merkezler oluşturulması değerlendirilmeli; sistemin uygulanabilirliği, personel yeterlikleri, maliyet ve risk analizi vb. altyapı çalışmaları tamamlanarak bir rapor hazırlanmalıdır.
- Ezanı güzel okuma yeterliğini haiz personelin görev yaptığı camide ezan okuması sağlanmalıdır.
- Cami içi ve dışında kullanılan ses cihazlarının dB ölçümleri yaptırılarak ezanların 80 dB'i aşmamasına özen gösterilmelidir.
- Namazlarda farza durmadan önce safların düzeltilmesi hususunda yapılan uyarının kamet bittikten sonra yapılması sağlanmalıdır.
- Yeni yapılacak camilerde profesyonel ses teknisyenlerinden teknik destek alınmalıdır.
- Taşrada ses sistemlerinin sorunlarının çözümünde teknik personel istihdamı sağlanmalıdır.
- İmam-hatip liseleri ile ilahiyat fakültesi müfredatında dini musikinin zorunlu ders olması ve ders sayısının artırılması için ilgili kurumlar ile işbirliği yapılmalıdır.
- İlgili kurumlarla işbirliği içerisinde dini musiki ve ses eğitimi ile ilgili sertifika programları geliştirilmeli, müezzin alımlarında bu sertifika şart koşulmalıdır.
- Camilerdeki ses sistemlerinin üretimi, kurulumu ve bakımı için TDV bünyesinde bir şirket kurulması sağlanmalıdır. Bu yapılanma alanda profesyonelleşmeyi sağlayacağı gibi suistimallerin de önüne geçecek ve sorunların çözümünü kolaylaştıracaktır.
- Dini öğrenim gören öğrencilerden din görevlisi olmayı hedefleyenlerin tespit edilmesi, bunların özel olarak ses eğitiminden geçirilmesi ve personel alımlarında değerlendirilmeleri önemli bir adım olacaktır.
- Başkanlığımızın ilgili birimlerince nüfusa ve yerleşim yerlerine göre cami projeleri üretilmesi, camilerin buna göre inşa edilmesi ve denetimlerin müftülükler marifetiyle yürütülmesi sağlanmalıdır.
Çalıştaya Eğitim Hizmetleri Genel Müdürü Prof. Dr. Ali Erbaş, Din Hizmetleri Genel Müdürü Doç. Dr. Yaşar Yiğit, Cami Hizmetleri Daire Başkanı Selahaddin Çelebi, Dr. Fatih Koca ve Ali Osman Alaca ile Ankara, Bolu, Çankırı ve Kırıkkale il müftüleri, il müftü yardımcıları ve ilçe müftüleri katıldı.
