---------------------------------------------------------------------------------
KATILIM BANKACILIĞI
ÇALIŞTAYI
Tartışma Konuları
I. Konu Başlığı: Kar payı ile Faiz oranları arasındaki fark
a) Katılım
bankalarının kâr payı oranları ile ticari bankaların faiz oranları arasındaki
paralellik ile kredi işlemlerindeki benzerliğin izahı nasıl yapılmaktadır?
b) Faiz
oranlarında bir değişiklik meydana geldiğinde, katılım bankasına borcu
olanların borçları yeniden yapılandırılıyor mu?
II. Konu Başlığı: Borcunu ödemeyen ya da geciktiren borçlu ile ilgili işlem
a) Borçlunun,
borcunu vadesinde ödemeyip geciktirmesi halinde, katılım bankasının bizzat
yararlanacağı bir gecikme zammı veya fazlalığı alınıyor mu? Bu durumda borç
miktarı artırılarak, borç yeniden yapılandırılıyor mu? Bu durumda “cetvelli
satış” ve “mahrum kalınan kâr” gibi uygulamalar yapılıyor mu?
b) Borcunu
ödemeyip geciktiren müşteriden, borcunu geciktirmesi dolayısıyla mahkemeler
aracılığıyla dava ve takip masrafı dışında ayni ya da nakdi bir fark/tazminat
almıyor mu? Almıyorsa bunlar gelir mi yazılıyor teberru mu ediliyor?
III. Konu Başlığı: Murabaha yöntemiyle satış
a) Müşteri,
katılım bankasına müracaat etmeden önce satın alacağı varlıkla ilgili olarak
ilk satıcı (tedarikçi) ile herhangi bir akit yapmış oluyor mu? Ya da kaparo
veya peşinat olarak bir ödemede bulunuyor mu? Akit yapmış ise katılım bankası
devreye girdiğinde bu akit fesih mi ediliyor yoksa katılım bankasına mı
devrediliyor?
b) Katılım
bankasının vadeli olarak sattığı varlıkta, vadeli satış öncesinde hakiki ya da
hükmi mülkiyeti bulunuyor/oluşuyor mu? Bu varlığı satmadan önce tesellüm (kabz)
gerçekleşiyor mu?
c) Katılım
bankası vadeli satacağı varlığı satıcıdan doğrudan kendisi mi satın alıyor?
Şayet vekâlet ile satın alıyorsa, vekil murabaha talebinde bulunan kişi dışında
birisi midir? Vekil aynı zamanda murabaha talebinde bulunan kişi ise, bu
varlığı kendisine de satabileceği yönünde de yetkilendiriliyor mu?
d) Katılım
bankası bir varlığı satın almadan önce müşteriden, bu varlığı vadeli satın
alacağına dair herhangi bir bağlayıcı vaad/taahhüt alıyor mu? Bir taahhüt
sözleşmesi imzalanıyorsa, taraflar bu konuda birbirlerinin muhayyerliğini de
kabul ediyorlar mı? Katılım bankası müşteriden bu taahhüdü ile ilgili herhangi
bir teminat alıyor mu?
e) Katılım
bankası tarafından müşteriye vadeli olarak satılan malda, ortaya bir kusur
çıkması veya malın hiç teslim edilmemesi halinde müşteri kime rucu etmektedir;
vadeli satışı yapan katılım bankasına mı yoksa ilk satıcı (tedarikçi) ya mı?
IV. Konu Başlığı: Kiralama/finansal kiralama (leasing) işlemleri
a) Müşterinin
kiralamak istediği varlığın mülkiyeti ya da kullanım hakkı, kira sözleşmesi
yapılmadan önce kiralamayı yapan katılım bankasının mülkiyetine hakiki ya da
hükmi olarak geçiyor mu?
b) Katılım
bankası kiraya verdiği malı kira sözleşmesinin sonunda kiracıya satıyor mu;
satıyorsa bu satış kira sözleşmesi yapılırken mi oluyor; yoksa kira
sözleşmesinin bitiminde mi yapılıyor?
c) Kiracının
kastı ve kusuru bulunmayan durumlarda, kira konusu varlığa bağlı tazmin
yükümlülüğü kime aittir? Varlığın sigortalanması durumunda sigorta masrafı
doğrudan/ek bir masraf olarak kiracıya mı ödettiriliyor?
d) Kiralanacak
varlığın katılım bankası tarafından kiracıdan satın alınması halinde satın alma
zamanı ile geri kiraya verme zamanı arasında ne kadar bir süre geçmektedir?
Yapılan kiralamanın finansal kiralama olması hasebiyle mülkiyet yeniden ilk
sahibine dönüyor mu?
e) Kiracının kiralarını/taksitlerini zamanında
ödememesi durumunda nasıl bir işlem tesis edilmektedir?
V.
Konu Başlığı: Altın Hesabı ile ilgili uygulamalar
a) Altın hesabı açan ve bu hesap aracılığı ile
altın satın alıp aynı hesapta muhafaza eden bir müşterinin talep etmesi
halinde, hesabında var olan altın ayni olarak mı ödeniyor?
b) Ayni ödeme ne kadar süre içerisinde
yapılmaktadır?
VI. Konu Başlığı: Kredi Kartı Kullanımı
a) Kredi kartı ile peşin alışveriş yapan bir
müşterinin bu borçlanması, katılım bankası tarafından taksitlendirilebiliyor
mu? Taksitlendiriliyorsa hangi şartlarda taksitlendirme yapılmaktadır?
b) Bazı
uygulamalarda mal tüketildikten sonra da vadelendirme talebine uygunluk veren
mesajlar gelmesi nasıl açıklanabilir?
VII. Konu Başlığı: Finansman araçları Katılım bankalarınca gerçekleştirilen;
a) Sukuk
b) Foreks
c) Teverruk
vb
uygulamalar
